یکی از سؤالاتی که بسیاری از افراد از ما می‌پرسند آن است که آیا اجاره دادن ملک اجاره ای توسط مستأجر ممکن است؟ دانستن این نکته بسیار مهم است و افراد باید از آن اطلاع داشته باشند. به همین جهت ما در این مطلب از دلتامگ قصد داریم این سؤال را پاسخ دهیم. همراه ما باشید.
تعریف موجر و مستأجر در قانون ایران
ماده 466 قانون مدنی صراحتا بیان می‌کند که ((اجاره، عقدی است که به موجب آن، مستاجر مالک منافع عین مستاجره می شود. اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستاجر و مورد اجاره را عین مستاجره می نامند.))
با این تعاریف می‌توان کسی که اجاره‌نشین است را مستأجر، صاحب‌خانه را موجر و خانه یا مغازه یا ماشین و… که عملاً اجاره داده می‌شود را عین مستاجره بیان کرد.
عین مستاجره چیست؟
حالا یکی از موضوعاتی که باید در ابتدا و قبل از توضیح اجاره دادن ملک اجاره ای برایتان توضیح دهیم عین مساجره است. عین مستأجر در واقع همان خانه، آپارتمان و… است که اجاره داده می‌شود و مستاجر مالک منافع عین مستاجره شناخته می‌شود.
یعنی مستأجر می‌تواند تمام ویژگی‌ها و امکانات مورد اجاره داده شده را استفاده کند؛ بنابراین هر دو طرف (موجر و مستأجر) نسبت به هم وظایفی دارند که به‌صورت کامل در قوانین مربوط به موجر و مستأجر تشریح شده است.
بررسی شرایط اجاره دادن مال اجاره ای در قوانین موجر و مستأجر سال 56
اولین قانونی که در زمینه روابط موجر مستأجر حاکم شده است، قانون سال 56 بود و قراردادهای اجاره سال 56 تا زمان تصویب شدن قانون بعدی، یعنی تا سال 62 که منعقد شده‌اند، تحت تاثیر قانون سال 56 بوده است.
حالا طبق ماده 10 این قانون، اجاره دادن مال اجاره ای ممکن نبوده و مستاجر نمی‌تواند مالی را که موجر به وی اجاره داده است را به دیگری اجاره دهد مگر اینکه موجر این اجازه را به صورت کتبی به مستاجر بدهد. بنابراین اگر شما خانه‌ای را در سال 60 اجاره داده باشید، مستاجر شما نباید اقدام به اجاره دادن مال مورد اجاره خود کند مگر اینکه شما کتبا به او اجازه می‌دادید.
آیا اجاره دادن ملک اجاره ای طبق قانون سال 1376 ممکن است؟
بعد از شهریور 1376 که قانون دیگری در زمینه روابط موجر و مستاجر تنظیم شد. از این سال به بعد قانونی که بر قراردادهای اجاره حاکم بود، علاوه بر قانون روابط موجر و مستاجر سال 76 ، قانون مدنی بود. در واقع یعنی ما برای اینکه به ببینیم وضعیت اجاره دادن مال اجاره ای در قرارداد اجاره بعد از سال 76 به چه ترتیبی است باید به قانون مدنی مراجعه کنیم.
طبق ماده 474 این قانون مستاجر می‌تواند مال اجاره‌ای را اجاره داده مگر اینکه در قرارداد اجاره طور دیگری توافق شده باشد. بنابراین طبق این قانون مستاجر حق دارد مال اجاره‌ای را به دیگری اجاره دهد مگر اینکه در قرارداد به طور صریح ذکر شود که مستاجر این حق را ندارد.
حال تصور کنید که در قرارداد، اجاره دادن مال اجاره ای ممنوع شود، اگر مستأجر از قرارداد سرپیچی کند و برخلاف توافقشان مالی را که اجاره کرده است، مجدداً به اجاره بدهد تکلیف چه خواهد بود؟
مجازات اجاره دادن عین مستاجره به دیگری بدون اذن مالک
حالا سؤالی که پیش می‌آید آن است که این اقدام در چه شرایطی مجازات دارد؟ دراین‌رابطه باید بگوییم که اگر در قرارداد اجاره‌نامه قید شده باشد که مستأجر حق اجاره عین مستاجره را ندارد، ولی مستأجر سرپیچی کند و جزئاً یا کلاً عین مستاجره را به مستأجر دوم اجاره دهد، آنگاه مالک می‌تواند به موجب اجاره دادن مال اجاره ای بدون اذن او، شکایت کند. جرم چنین فردی نیز کلاهبرداری است و مجازات کلاهبرداری دارد.
