مالیات نقل و انتقال ملک، از جمله انواع مالیات بر املاک است و به موجب آن، کلیه صاحبان املاک مسکونی و تجاری که ملک خود را به غیر منتقل می‌کنند، باید به میزان ۵ درصد از ارزش معامله را به عنوان مالیات پرداخت کنند. در ادامه توضیح خواهیم داد که مالیات نقل و انتقال ملک بر عهده چه کسی است و چگونه محاسبه می‌شود.
مالیات نقل و انتقال ملک چیست؟
مالیات نقل و انتقال ملک از انواع مستقیم مالیات است که باید در کنار هزینه انتقال سند، توسط مالک یا فروشنده پرداخت شود و هزینه نیز بعد از قطعی شدن معامله در دفتر اسناد رسمی محاسبه خواهد شد. www.tax.gov.ir سامانه یکپارچه ارائه خدمات الکترونیکی به مودیان مالیاتی است و دیگر نیازی به مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی نیست.
پس از تعیین مالیات، مالک نهایتا سی روز فرصت دارد تا مبلغ را پرداخت کند و بعد از آن، مشمول جریمه خواهد شد که می‌تواند به صورت درصدی اعمال شود که البته به میزان و نوع مالیات نیز بستگی دارد. ارزش معاملاتی ملک نیز با توجه به فاکتورهایی مانند موقعیت مکانی و کاربری ملک و هم چنین عمر بنا و نوع مالکیت تعیین می‌شود.
مدارک لازم برای پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک
ارائه مدارک زیر برای انجام مالیات انتقال ملک ضروری است و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بایستی دسترسی سازمان امور مالیاتی را به سامانه ثبت الکترونیک فراهم کند.
- استعلام دفترخانه با ذکر نام خریدار
- فتوکپی شناسنامه فروشنده و خریدار
- فتوکپی کارت ملی فروشنده و خریدار
- فتوکپی گواهی شهرداری
- فتوکپی از کلیه اسناد مالکیت
- فتوکپی پروانه ساختمان
- فتوکپی پایان کار
- فتوکپی انحصار وراثت در صورت موروثی بودن ملک
- آدرس و کروکی دقیق ملک
نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک
مهم‌ترین اصل در خصوص محاسبه نقل و انتقال املاک، ماده ۵۹ قانون مالیات مستقیم است که معادل ۵ درصد ارزش معاملاتی ملک است، اما در صورتی که ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، بر اساس ارزش نزدیک‌ترین محل تعیین خواهد شد. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که نحوه محاسبه مالیات انتقال یک واحد تجاری با یک واحد مسکونی تفاوت دارد و به شرح زیر می‌باشد:
- برای ملک‌های تجاری با سرقفلی، ۲ درصد از ارزش ملک به عنوان مالیات پرداخته خواهد شد.
- میزان مالیات برای واحدهای تجاری و اداری بدون سرقفلی، ۵ درصد ارزش معامله می‌باشد.
معافیت مالیات نقل و انتقال ملک
در مبحث پرداخت مالیات انتقال ملک، معافیت‌هایی نیز وجود دارد، از جمله:
- نقل و انتقال املاک بلاعوض
- املاکی که به تملک دولت درآمده‌اند
- املاک ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران
- زمین‌هایی که با مبایعه نامه خریداری شده‌اند و مالک در آن زمین، ساخت و ساز داشته است
- املاکی که در تصرف شخص هستند و سند ملکیت ندارند
