نگه نداشتن عده از جمله موضوعاتی است که در شرایط خاصی بیان شده است. در فقه اسلامی، نگه‌داشتن عده برای زنانی که از همسر خود طلاق گرفته‌اند واجب است، اما برخی از زنان از نگه‌داشتن عده معاف هستند. همراه مجله دلتا باشید.
شرایط نگه نداشتن عده
مواردی که زنان نیازی به نگه‌داشتن عده طلاق ندارند و در واقع نگه نداشتن عده در آن قانونی بوده به شرح زیر است:
- نگه نداشتن عده برای زنانی که قبل از نزدیکی طلاق می‌گیرند: اگر طلاق قبل از برقراری رابطه جنسی صورت گیرد، زن نیازی به نگه داشتن عده ندارد، زیرا هنوز رابطه زناشویی به‌طور کامل تحقق نیافته است.
- نگه نداشتن عده برای زنانی که یائسه هستند: زنانی که به سن یائسگی رسیده‌اند (معمولاً حدود 50 سال به بالا) و دیگر قاعده نمی‌شوند، از نگه داشتن عده معاف هستند.
- نگه نداشتن عده برای زنانی که همسرشان فوت کرده و باردار نیستند: در این مورد نیز، اگر زنی باردار نباشد و همسرش فوت کند، او عده طلاق ندارد، بلکه عده وفات (چهار ماه و ده روز) بر عهده اوست. اگر قصد گرفتن حق طلاق را دارید، به مطلب ذکر شده مراجعه کنید.
در هر یک از این موارد، باتوجه‌به شرایط خاص، زن از نگه‌داشتن عده معاف است و در واقع نگه نداشتن عده موجه است.
ادامهٔ زنانی که نیازی به نگه‌داشتن عده طلاق ندارند، شامل موارد دیگری نیز می‌شود:
- زنانی که باردار نیستند و همسرشان فوت کرده است: در صورت فوت همسر، زن باید عده وفات نگه دارد که مدت آن چهار ماه و ده روز است. اما این عده با عده طلاق متفاوت است و نیازی به نگه داشتن عده طلاق نیست.
- زنانی که به دلایل پزشکی یا طبیعی توانایی باردار شدن ندارند: در برخی شرایط فقهی و حقوقی، زنانی که از نظر پزشکی یا طبیعی توانایی بارداری ندارند، ممکن است از نگه داشتن عده معاف شوند، البته این موضوع به شرایط خاص بستگی دارد و ممکن است توسط مرجع تقلید تعیین شود.
درهرصورت، احکام عده بر اساس شرایط فقهی و دینی تنظیم شده و ممکن است بر اساس تفاوت‌های فقهی بین مذاهب، تغییرات جزئی داشته باشد.
میزان عده زنان در حالت‌های مختلف
در پاسخ به این سؤال که اگر زنی عده نگه ندارد، چه آثاری ایجاد می‌شود، باید گفت که اصولاً در عقد دائم، زنان در سه حالت باید، اقدام به نگه‌داشتن عده کند. حالت اول، زمانی است که شوهر، فوت می‌کند. در این شرایط، زنان باید به مدت 4 ماه و 10 روز ، عده وفات شوهر نگه داشته و با مرد دیگری ازدواج نکنند . در این میان، تفاوتی ندارد که روابط زناشویی میان زوجین رخ داده باشد یا خیر ؛ در هر حال، زن باید به مدت مذکور عده وفات نگه داشته و سپس، ازدواج مجدد کند.
حالت دوم، زمانی است که عقد نکاح دائم، بنا به دلایلی، فسخ می‌شود. در این شرایط، بر اساس ماده 1153 قانون مدنی ، عده فسخ نکاح در عقد دائم، سه طُهر است.
یعنی زن، به مدت سه مرتبه از عادت ماهیانه و پاک شدن از آن ، باید عده فسخ ازدواج نگه دارد. البته اگر زن، در سن عادت ماهیانه بوده اما به دلایلی عادت ماهیانه نشود، به مدت سه ماه باید عده فسخ نکاح نگه دارد.
لازم به ذکر است که زنان یائسه و یا دختران دوشیزه ، نیازی به نگه داشتن عده فسخ نکاح ندارند و بلافاصله پس از فسخ ازدواج، می‌توانند مجددا شوهر کنند.
حالت سوم، زمانی است که زوجین، از هم طلاق می‌گیرند. عده طلاق نیز، مانند عده فسخ نکاح است و مدت‌زمان آن، سه طهر است. البته، خانم‌هایی که در سنین یائسگی طلاق می‌گیرند و یا حین طلاق، دوشیزه یا باکره هستند، نیازی به نگه‌داشتن عده طلاق ندارند.
