یکی از سؤالاتی که بسیاری از افراد از ما می‌پرسند امکان کم کردن میزان مهریه بعد از عقد نکاح است؟ دراین‌رابطه باید بگوییم که معمولاً میزان مهریه در طول زندگی مشترک بدون تغییر باقی می‌ماند؛ اما گاهی وقت‌ها افراد دوست دارند میزان آن را تغییر دهند. همراه دلتامگ باشید.
آیا کم کردن میزان مهریه بعد از عقد امکان دارد؟
بعضی‌اوقات بنا بر دلایلی موضوع افزایش یا کم کردن میزان مهریه بین زوجین مطرح می‌شود. برای مثال هنگام عقد زن به دلیل علاقه‌ای که به همسرش داشته مهریه را یک جلد قرآن و چند شاخه گل انتخاب کرده است؛ اما بعد از چند سال زندگی مشترک در می‌یابد که این مهریه فاقد تضمین لازم برای او است.
یا شوهر در زمان ازدواج به دلیل علاقه‌ای که به همسرش داشته مهریه بالایی مانند سکه به تعداد سال تولد همسر خود قبول کرده و اکنون از این اقدام پشیمان شده و خواهان کم کردن میزان مهریه تا میزان توانایی مالی خودش است.
در این وضعیت‌هایی که برای مهریه ایجاد شده است، از جمله سؤالات مهمی که ممکن است مطرح شود آن است که آیا زیاد کردن یا کم کردن میزان مهریه بعد از عقد و پرداخت حق ثبت مهریه ممکن است یا خیر؟ برای پاسخ به این سؤالات، باید میان پاسخ تحلیل حقوقی و پاسخ رویه قضایی، تمایز قائل شد. به همین جهت ما در این مطلب هر دو مورد را برایتان آورده‌ایم.
تحلیل حقوقی
در پاسخ به این سؤال که آیا افزایش و یا کاهش میزان مهریه بعد از عقد امکان دارد، باید گفت، طبق قانون و از نظر حقوقی منعی برای افزایش یا کاهش میزان مهریه، بعد از عقد وجود ندارد.
زیرا بر خلاف نکاح که یک عقد غیرمالی بوده، توافق زن و شوهر بر مهریه یک عقد و قرارداد مالی بوده و تابع احکام و شرایط لازم عقود مالی است.
بنابراین، همان دو اراده‌ای که اقدام به توافق مالی با یکدیگر کرده‌اند، می‌توانند شرایط و جزئیات آن را نیز تغییر دهند. البته از آن‌جا که این توافق بعدی از تغییر در قرارداد مهریه از جمله تغییر تعداد سکه و افزایش و یا کاهش میزان مهریه، یک نوع قرارداد میان طرفین بوده، تابع شرایط صحت قراردادها است؛ بنابراین:
- لازم است تا طرفین قرارداد، یعنی زن و مرد برای زیاد یا کم کردن میزان مهریه، دارای قصد و رضا داشته و مجبور و اکراه نشده باشند.
- هر دو زوجین، دارای اهلیت بوده و صغیر، مجنون و سفیه نباشند.
- موضوع توافق نیز باید مشخص و معین باشد؛ یعنی زیاد یا کم کردن میزان مهریه باید به میزان مشخصی انجام شود.
- جهت این توافق نیز باید مشروع باشد؛ بنابراین، به‌عنوان‌مثال، اگر مهریه با این هدف افزایش پیدا کند که زن با اضافه وجه حاصل از مهریه، مرکز تولید مشروبات الکلی تأسیس کند، توافق صورت‌گرفته برای افزایش میزان مهریه، باطل و فاقد اعتبار، خواهد بود.
رویه قضایی
طبق رویه قضایی اما این‌گونه نبوده و برای این کار مانعی در نظر گرفته شده است. طبق رویه قضایی کشور افزایش یا کاهش میزان مهریه بعد از عقد ولو با درج در سند رسمی تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی امکان‌پذیر نبوده و چنین توافقی باطل و فاقد اثر قانونی خواهد بود.
