بازار مسکن در ایران و کشور چین روزهای مشابهی را میگذارند؛ آنطور که اداره آمار ملی چین در نیمه ماه سپتامبر ۲۰۲۴ اعلام کرده، بهای مسکن در چین بهویژه در شهرهای کوچک به کمترین نرخ در یک دهه گذشته رسیده است و این بازار در رکود کامل بهسر میبرد.
در ایران نیز میزان تقاضا برای خرید یا فروش خانه در تهران و دیگر شهرها بهشدت با کاهش همراه بوده است؛ تا جاییکه به گفته فعالان، این بازار در حدود ۲ سال گذشته روزهای خوبی نداشته است؛ هرچند که طبق گزارشهای منتشر شده در تیرماه سال ۱۴۰۳، در کلانشهر تهران رشد در معاملات ملکی ثبت شده است.
به گفته کارشناسان یکی از اصلیترین دلایل این رشد، فصل نقل و انتقالات بوده که در اواخر تابستان عموما روی میدهد و این احتمال وجود دارد که این بازار در پاییز به شرایط قبل خود بازگردد.
راهکارهای دولت چین برای تغییر بازار مسکن
مشکلات در بازار املاک چین تأثیر عمدهای بر دومین اقتصاد بزرگ جهان دارد؛ زیرا این صنعت تا همین اواخر یکی از محرکهای اصلی رشد بوده است. در گزارشهای رسمی آمده که بازار مسکن در سه شهر اصلی پکن، شانگهای، گوانگجو و شنجن حدود ۰.۳ درصد کاهش داشته است. این سه شهر همواره شاخصی برای رشد اقتصادی چین بودهاند.
از همین رو، مقامات چینی از مهمترین اقدامات خود برای مقابله با بحرانی که در سالهای اخیر بر بخش املاک این کشور حاکم بوده، رونمایی کردهاند.
راهکار چینیها برای تغییر بازار مسکن
نخستین راهکار دولت چین اعطای تسهیلات ملکی بوده است؛ از همین رو، برای تشویق مقامات و شهروندان محلی به آن دسته از خانههای که بدون خریدار ماندهاند، تسهیلات ویژه اعطا میشود.
در دومین گام بانک خلق چین (PBOC) اعلام کرده که بودجه ۳۰۰ میلیارد یوان (۴۱.۵ میلیارد دلار) را برای حمایت از مسکن ارزانقیمت در قالب تسهیلات اختصاص خواهد داد.
به گفته تائو لینگ، معاون بانک مرکزی چین، این بودجه برای حمایت از شرکتهای دولتی محلی برای خرید خانههای فروخته نشده است. دولت چین بر این باور است که مقامهای محلی میتوانند خانه و آپارتمانهای فروخته نشده را با “قیمتهای معقول” خریداری کنند و آنها را بهعنوان مسکن مقرون به صرفه بفروشند.
لغو حداقل وام برای بازار مسکن
در سومین گام، بانک مرکزی چین همچنین حداقل نرخ وام مسکن را لغو کرد و حداقل سپرده خرید خانه را برای متقاضیان خانه اولی از ۲۰ درصد به ۱۵ درصد کاهش داد. حداقل سپرده برای خانههای دوم نیز از ۳۰ درصد به ۲۵ درصد کاهش یافته است.
ارقام منتشر شده در ماه سپتامبر نشان داد که قیمت مسکن نوساز در چین برای دهمین ماه متوالی در ماه آوریل کاهش یافته است؛ کاهش ۰.۶ درصدی ماه به ماه، شدیدترین کاهش از نوامبر ۲۰۱۴ بوده است.
این آمار نگرانیها درباره رکود بازار مسکن چین را تشدید کرده است. به باور فعالان، اگر دولت گامی اصولی برندارد، این روند کاهشی همچنان ادامه خواهد داشت. در گزارشها آمده است که فعالان پیشرو بازار مسکن در چین از سال ۲۰۲۱ میلادی، یعنی زمانیکه میزان اعطای وام به شرکتهای بزرگ املاک و مستغلات از سوی دولت محدود شد، با یک فشار مالی بزرگ مواجه شدهاند.