ارث بردن زنان بعد طلاق یکی از موضوعات استثنا بوده که در قانون مدنی نیز به آن اشاره شده است. این موضوع به یکی از پرتکرارترین سؤالاتی شناخته شده که خانم‌ها از ما می‌پرسند. همراه دلتامگ باشید تا با هم این موضوع را بررسی کنیم.
سهم ارث زن از شوهر
وجود رابطه سببیت میان زن و شوهر سبب می‌شود که به هر یک از آنها پس از فوت دیگری ارث تعلق بگیرد. احکام مربوط به‌ارث‌بردن زن از شوهر در قانون مدنی با عنایت به قواعد فقهی به‌صورت دقیق تنظیم شده است. به‌عنوان‌مثال می‌توان به ماده 864 قانون مدنی اشاره کرد که بر اساس آن :
وجود رابطه سببیت باعث می‌شود که زوجین بعد از فوت از یکدیگر ارث ببرند. احکام مربوط به‌ارث‌بردن زن از شوهر در قانون مدنی ایران با عنایت به فقه اسلام به‌صورت دقیق بیان شده است. برای مثال می‌توان به ماده ۸۶۴ قانون مدنی اشاره کرد:
طبق این ماده” از جمله اشخاصی که به‌موجب سبب ارث می‌برند، هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشند “.
همچنین طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی، زن و مرد در صورتی از هم ارث می‌برند که رابطه زوجیت میان آنها از نوع ازدواج دائم بوده باشد؛ نه ازدواج موقت؛ بنابراین زوجین اگر در عقد موقت باشند از یکدیگر ارث نمی‌برند.
همچنین باید هر یک از زن یا شوهر در حین فوت دیگری زنده باشند و در زوجیت هم بوده باشند تا رابطه ارث‌بری برقرار شود.
نکته مهم دیگری که در خصوص ارث زن از شوهر وجود دارد مربوط به میزان ارث زن از همسر متوفی است که در صورت داشتن فرزند و نداشتن فرزند این سهم‌الارث متفاوت خواهد بود.
دررابطه‌با این موضوع باید بیان کنیم که درصورتی‌که مرد فرزند نداشته باشد، سهم‌الارث زن یک‌چهارم خواهد بود؛ ولی اگر مرد فرزند داشته باشد، سهم‌الارث زن یک‌هشتم است.
ارث بردن زنان بعد طلاق
همان‌طور که در بالا ذکر کردیم از جمله افرادی که از متوفی ارث می‌برند از جمله افرادی که از متوفی ارث می‌برد، همسر دائم وی است. طبق ماده ۸۶۴ قانون مدنی، ارث زن از شوهر بدین صورت است: از جمله اشخاصی که به‌موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشند”؛ طبق این ماده، زن از شوهر خود ارث می‌برد.
حالا سوالی که مطرح می‌شود آن است که آیا ارث بردن زنان بعد طلاق ممکن است؟
پاسخ به این سؤال در ماده ۹۴۳ قانون مدنی آمده است. طبق آن شرایط ارث بردن زنان بعد طلاق مشخص شده است. بر اساس ماده مذکور: ” اگر شوهر، زن خود را به طلاق رجعی طلاق دهد، هر یک از آنها که قبل از انقضای عده بمیرد، دیگری از او ارث می‌برد. ولی اگر فوت یکی از آنها بعد از انقضای عده بوده یا طلاق بائن باشد، از یکدیگر ارث نمی‌برند. “
اگر بخواهیم این ماده را توضیح دهیم باید بگوییم: طلاق میان زوجین یا از نوع طلاق بائن است که در این نوع طلاق مرد و زن پس از طلاق به‌صورت کامل از هم جدا می‌شوند و امکان رجوع و برگشت در این نوع از طلاق وجود ندارد یا طلاق رجعی است.
که بر اساس این طلاق مرد می‌تواند در مدت عده طلاق رجعی به زن رجوع کند. در این طلاق بدون نیاز به خواندن عقد ازدواج مجدد، زندگی کنند.
ازآن‌جهت که بر اساس قانون، مطلقه رجعیه (خانمی که با طلاق رجعی از همسرش جدا شده است) در واقع در حکم زن آن مرد است، از حقوق زن که در قانون مدنی مقرر شده است برخوردار خواهد بود. ارث بردن زنان بعد طلاق یکی از این حقوق است.
به‌عبارت‌دیگر، زمانی که زن و شوهر با طلاق رجعی از هم جدا شده باشند و شوهر در طول مدت عده طلاق رجعی (سه ماه پس از طلاق) فوت کرده باشد، زن می‌تواند از ارث وی برخوردار باشد.
ولی زمانی که طلاق از نوع طلاق بائن باشد یا اینکه فوت مرد بعد از سپری‌شدن عده طلاق زن رخ‌داده باشد، دریافت سهم‌الارث زن پس از طلاق منتفی خواهد بود.
