اگر ملک یا زمین شما با قولنامه خرید و فروش شده و هنوز سند تکبرگ ندارد، احتمالاً با دغدغههایی مثل امنیت معامله، انتقال قطعی و دردسرهای حقوقی روبهرو هستید. در این مقاله، بهصورت دقیق و کاربردی، آموزش مرحلهبهمرحله گرفتن سند تکبرگ برای ملک و یا زمین قولنامهای را ارائه میکنیم تا در سریع ترین زمان ممکن بتوانید سند خود را دریافت کنید.
منظور از ملک یا زمین قولنامه ای چیست؟
قولنامه در عمل یک توافقنامه کتبیِ عادی برای خریدوفروش است که بین خریدار و فروشنده تنظیم میشود و معمولاً در بنگاه بین افراد نوشته میشود؛ وقتی ملکی با همین اسناد عادی دستبهدست شود اما سند رسمی (تکبرگ یا دفترچهای) به نام خریدار صادر نشده باشد و نقلوانتقالها رسمی نشده باشند، به آن ملک یا زمین قولنامهای میگویند؛ یعنی مالکیت روی کاغذِ قراردادها جلو رفته ولی در ثبت و سند رسمی تثبیت نشده و به همین دلیل میتواند در معرض ریسکهایی مثل اختلاف، جعل یا کلاهبرداری باشد و برای سنددار شدن باید مسیر قانونی و ثبتی را طی کرد.
راهنمای گامبهگام تبدیل قولنامه به سند تکبرگ در سال ۱۴۰۴
اگر ملک شما سابقه ثبتی دارد، روند گرفتن سند معمولاً از طریق سامانه ثبت ملک و سپس ارسال مدارک و پیگیری در اداره ثبت محل ملک انجام میشود. مراحل را دقیق و بهترتیب زیر انجام دهید.
گام ۱) ثبتنام و احراز هویت در سامانه دریافت سند تک برگ
اگر قبلاً ثبتنام نکردهاید، با کد ملی و شماره موبایل به نام خودتان ثبتنام کنید.
احراز هویت را با تکمیل اطلاعات و تأیید پیامکی و رمز پویا انجام دهید.
گام ۲) ثبت درخواست پذیرش جدید سند تک برگ
بعد از ورود به پنل کاربری، گزینهای مثل «درخواست پذیرش جدید» را انتخاب کنید.
اطلاعات ملک و معامله را دقیق و بدون خطا وارد کنید، از جمله:
مشخصات خریدار و فروشنده (کد ملی، آدرس، شماره تماس و…)
مشخصات ملک (آدرس، پلاک ثبتی اصلی/فرعی، بخش ثبتی، مساحت، نوع کاربری)
اطلاعات مبایعهنامه/قولنامه (تاریخ تنظیم، مشخصات تنظیمکننده مثل بنگاه/دفترخانه در صورت وجود)
مشخصات اسناد قبلی ملک (اگر دارید)
گام ۳) آمادهسازی مدارک فیزیکی برای دریافت سند تک برگ
بعد از ثبت درخواست و دریافت کد رهگیری، مدارک را برای ارسال آماده کنید. مهمترین مدارک معمولاً شامل:
اصل مبایعهنامهها و قولنامهها (ترجیحاً زنجیره کامل از اولین قرارداد تا آخرین انتقال)
کپی برابر اصل مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی طرفین مرتبط)
نقشه UTM ملک
سایر مستندات ملک (در صورت وجود: سند مادر/مدارک قبلی/رسیدها و…)
نکته: هرچه زنجیره قراردادها کاملتر باشد، احتمال نقص پرونده کمتر میشود.
گام ۴) ارسال مدارک با پست و ثبت کد رهگیری پستی
مدارک را مرتب، شمارهگذاریشده و کامل داخل پاکت قرار دهید.
آنها را با پست سفارشی به اداره ثبت اسناد و املاک مربوط به محل وقوع ملک ارسال کنید (آدرس معمولاً در سامانه نمایش داده میشود).
بعد از ارسال، کد رهگیری پستی ۲۰ رقمی را در بخش مربوطه در سامانه ثبت کنید تا درخواست آنلاین شما به مدارک فیزیکی وصل شود.
گام ۵) پیگیری وضعیت پرونده در سامانه و اداره ثبت
وضعیت درخواست را مرتب از طریق پنل کاربری و گزینه اطلاع رسانی پرونده در سامانه بررسی کنید.
اگر نقص یا ابهامی باشد، کارشناسان ثبت از طریق سامانه اطلاع میدهند.
در صورت نیاز، مدارک تکمیلی را ارائه کنید و اگر اعلام شد، مراجعه حضوری به اداره ثبت انجام دهید.
گام ۶) پرداخت هزینهها برای دریافت سند تک برگ
پس از تأیید اولیه، هزینههای مرتبط (تعرفههای دولتی، کارشناسی و سایر موارد قانونی) اعلام میشود. پرداخت معمولاً از طریق درگاه بانکی یا روش اعلامشده در سامانه انجام میگیرد.
گام ۷) صدور و دریافت سند تکبرگ
بعد از تکمیل بررسیها و پرداخت هزینهها، فرایند صدور سند رسمی تکبرگ به نام شما شروع میشود. پس از آماده شدن سند، معمولاً از طریق پیامک یا اطلاعرسانی در سامانه به شما اعلام میشود تا برای دریافت آن به اداره ثبت مراجعه کنید.
یادآوری مهم: این راهنما مربوط به املاک قولنامهای دارای سابقه ثبتی است؛ اگر ملک از ابتدا سابقه ثبتی نداشته باشد یا دعوای حقوقی/اختلاف مالکیت وجود داشته باشد، مسیر میتواند متفاوت شود.
نکات مهم برای موفقیت در فرآیند گرفتن سند برای ملک قولنامهای
برای اینکه روند گرفتن سند برای ملک قولنامهای شما با کمترین نقص و تأخیر انجام شود، به نکات زیر توجه کنید:
تکمیل دقیق مدارک و برابر اصل کردن آنها: قبل از ثبت درخواست، همه مدارک را کامل کنید و کپیها را حتماً در دفترخانه اسناد رسمی برابر اصل بگیرید. ناقص بودن مدارک یا برابر اصل نبودن آنها، یکی از اصلیترین دلایل طولانی شدن پرونده است.
ثبت اطلاعات بدون اشتباه در سامانه: هنگام وارد کردن مشخصات در سامانه، نهایت دقت را داشته باشید. هر مغایرت بین اطلاعات ثبتشده (پلاک، مساحت، مشخصات طرفین و…) و مدارک فیزیکی میتواند باعث نقص یا توقف رسیدگی شود.
پیگیری منظم بعد از ارسال مدارک: بعد از ارسال مدارک، وضعیت پرونده را مرتب از داخل سامانه بررسی کنید و اگر پیام نقص یا درخواست تکمیل آمد، سریع اقدام کنید. در برخی موارد ممکن است مراجعه حضوری هم لازم شود.
تهیه نقشه UTM دقیق و معتبر: نقشه UTM را فقط از نقشهبردار/کارشناس معتبر تهیه کنید. خطا در این نقشه یا عدم انطباق با وضعیت ملک، یکی از دلایل مهم برگشت پرونده و اصلاحات متعدد است.
پرداخت بهموقع هزینهها: هر زمان هزینهای از طرف سامانه یا اداره ثبت اعلام شد، در اولین فرصت پرداخت کنید تا پرونده در مرحله مالی متوقف نشود.
اقدام حرفهای در پروندههای پیچیده: اگر ملک شما شرایط خاصی دارد (مثل نقص زنجیره مبایعهنامهها، اختلاف بین افراد، ورثهای بودن، مشاع بودن یا عدم همکاری فروشنده)، بهتر است از همان ابتدا با وکیل ملکی یا کارشناس امور ثبتی مشورت کنید تا از اشتباهات پرهزینه جلوگیری شود.
داشتن زمانبندی واقعبینانه: این فرایند ممکن است زمانبر باشد؛ پس با حوصله و دقت مراحل را پیش ببرید و هر مرحله را کامل کنید تا مجبور به رفتوبرگشتهای تکراری نشوید.
مدت زمان گرفتن سند برای زمین قولنامهای
اینکه دقیقاً صدور سند برای یک ملک قولنامهای چقدر زمان میبرد، عدد ثابتی برایش نمی توان گفت و به شرایط هر پرونده وابسته است. مهمترین عوامل اثرگذار عبارتند از:
میزان شلوغی اداره ثبت منطقه: در بعضی شهرها یا واحدهای ثبتی، به دلیل تعداد بالای پروندهها، رسیدگی زمان بیشتری میبرد.
کامل و بینقص بودن مدارک: اگر مدارک ارسالی ایراد داشته باشد یا چیزی کم باشد، پرونده وارد رفتوبرگشت و اصلاح میشود و روند طولانیتر میگردد.
پیچیدگی وضعیت ملک: وجود مسائل ثبتی یا حقوقی (مثل ابهام در حدود، اختلاف مالکیت، ورثهای بودن، مشاع بودن و…) معمولاً زمان رسیدگی را افزایش میدهد.
میزان پیگیری متقاضی: پیگیری منظم از سامانه و پاسخ سریع به پیامهای نقص یا درخواستهای کارشناس، میتواند روند را جلو بیندازد.
در مجموع، این فرآیند ممکن است از چند ماه تا حدود یک سال (و گاهی بیشتر) طول بکشد؛ مخصوصاً اگر پرونده نقص مدرک یا ابهام ثبتی داشته باشد.
نکته مهم درباره مهلتهای قانونی: در دورههایی، برای املاک فاقد سند رسمی که با قولنامه معامله شدهاند، قوانین و بازههای زمانی مشخصی برای ثبت درخواست تعیین میشد (مثل برخی مقررات مربوط به تعیین تکلیف املاک و اراضی فاقد سند). بنابراین بهتر است همیشه آخرین اطلاعیهها و ضوابط اعلامشده از سوی سازمان ثبت را بررسی کنید تا اگر مهلت یا شرط جدیدی اعلام شد، از آن جا نمانید.
نکته دیگری که باید اشاره کرد این است که طبق قانون جدید بعد از گرفتن سند تک برگ “رنگ زرد” باید به فکر گرفتن سند رسمیتر رنگ سبز باشید و با توجه به این موضوع دانستن تفاوت سند سبز رنگ با زرد رنگ می تواند بسیار مفید باشد.
هزینههای گرفتن سند رسمی برای ملک قولنامهای
هزینهای که برای سنددار کردن یک ملک قولنامهای پرداخت میکنید، از چند بخش تشکیل میشود؛ بعضی آیتمها رقم ثابت دارند و بعضی دیگر با توجه به وضعیت پرونده و مشخصات ملک تغییر میکنند. در میزان هزینه ها معمولاً با این موارد روبهرو میشوید:
هزینه تهیه نقشه UTM و خدمات نقشهبرداری این مبلغ را کارشناس نقشهبردار دریافت میکند و مقدار آن به عواملی مثل متراژ، موقعیت ملک، دسترسی به محل و سختی برداشت عکس وابسته است.
پرداختهای مربوط به شهرداری شامل هزینههایی مانند عوارض نوسازی و پسماند و در صورت نیاز، مبالغ مربوط به گواهی پایانکار، عدم خلاف یا تکمیل و اصلاح پرونده ساختمانی می شود.
ثبت درخواست و تشکیل پرونده در سامانه یا مسیر اداری ثبت معمولاً در آغاز فرآیند، یک مبلغ اولیه برای ثبت تقاضا پرداخت میشود. (این رقم میتواند در زمانهای مختلف تغییر کند.)
مالیات نقلوانتقال (در صورت شمول) این مورد معمولاً بر اساس ارزش معاملاتی محاسبه میشود و به اداره امور مالیاتی پرداخت خواهد شد.
کارشناسی و بازدید (اگر لازم شود) در بعضی پروندهها امکان دارد مرجع رسیدگی، بررسی میدانی یا ارجاع به کارشناس را ضروری بداند و هزینه جداگانه برای آن تعیین شود.
تعرفه صدور سند تکبرگ برای صدور سند جدید، مبلغی تحت عنوان هزینههای دولتی و ثبتی دریافت میشود که به عنوان تعرفه چاپ و صدور سند در نظر گرفته میشود.
ابطال یا جایگزینی مدارک و اسناد قبلی (در صورت وجود) اگر سند رسمی قدیمی یا مدارکی وجود داشته باشد که باید اصلاح، تعویض یا باطل شود، ممکن است هزینه اضافی برای شما ایجاد کند.
هزینههای جانبی و خدمات دفتری و یا اداری مثل برابر اصل کردن مدارک، تهیه رونوشت و کپی، هزینه پستی ارسال مدارک و سایر پرداختهای ریز که بسته به نوع و مراحل پرونده متفاوت است.
نکته که باید به آن اشاره کرد این است که هزینه گرفتن سند تک برگ بر اساس عوامل گفته شده می تواند برای افراد و شرایط مختلف متغییر باشد و هم چنین جدول زیر می تواند دید نسبی برای هزینه های گرفتن سند تک برگ به شما بدهد.
مدت زمان گرفتن سند برای زمین قولنامهای
اینکه دقیقاً صدور سند برای یک ملک قولنامهای چقدر زمان میبرد، عدد ثابتی برایش نمی توان گفت و به شرایط هر پرونده وابسته است. مهمترین عوامل اثرگذار عبارتند از:
میزان شلوغی اداره ثبت منطقه: در بعضی شهرها یا واحدهای ثبتی، به دلیل تعداد بالای پروندهها، رسیدگی زمان بیشتری میبرد.
کامل و بینقص بودن مدارک: اگر مدارک ارسالی ایراد داشته باشد یا چیزی کم باشد، پرونده وارد رفتوبرگشت و اصلاح میشود و روند طولانیتر میگردد.
پیچیدگی وضعیت ملک: وجود مسائل ثبتی یا حقوقی (مثل ابهام در حدود، اختلاف مالکیت، ورثهای بودن، مشاع بودن و…) معمولاً زمان رسیدگی را افزایش میدهد.
میزان پیگیری متقاضی: پیگیری منظم از سامانه و پاسخ سریع به پیامهای نقص یا درخواستهای کارشناس، میتواند روند را جلو بیندازد.
در مجموع، این فرآیند ممکن است از چند ماه تا حدود یک سال (و گاهی بیشتر) طول بکشد؛ مخصوصاً اگر پرونده نقص مدرک یا ابهام ثبتی داشته باشد.
نکته مهم درباره مهلتهای قانونی: در دورههایی، برای املاک فاقد سند رسمی که با قولنامه معامله شدهاند، قوانین و بازههای زمانی مشخصی برای ثبت درخواست تعیین میشد (مثل برخی مقررات مربوط به تعیین تکلیف املاک و اراضی فاقد سند). بنابراین بهتر است همیشه آخرین اطلاعیهها و ضوابط اعلامشده از سوی سازمان ثبت را بررسی کنید تا اگر مهلت یا شرط جدیدی اعلام شد، از آن جا نمانید.
نتیجهگیری
گرفتن سند تکبرگ بهجای اتکا به قولنامه یک قدم حیاتی برای امنکردن مالکیت شماست. قولنامه میتواند منشأ اختلاف، ادعای معارض، یا مشکل در نقلوانتقال باشد؛ اما سند رسمی تکبرگ جایگاه حقوقی محکمتری دارد و معمولاً خیال شما را برای فروش، انتقال، دریافت وام و پیگیریهای قانونی راحتتر میکند. اگر ملک شما شرایط لازم را دارد، بهتر است کار را به تعویق نیندازید و با آمادهکردن مدارک و انتخاب مسیر درست، فرایند گرفتن سند تکبرگ را جدی و مرحلهبهمرحله پیش ببرید.
سوالات متداول:
چرا اخذ سند تکبرگ برای زمین قولنامهای اهمیت دارد؟
اخذ سند تکبرگ برای زمین قولنامهای ارزش ملک شما را افزایش میدهد و از مشکلات حقوقی و مالی احتمالی در آینده جلوگیری میکند.
چه خطراتی در صورت تأخیر در دریافت سند وجود دارد؟
تأخیر در دریافت سند ممکن است منجر به ثبت درخواست سند توسط شخص دیگری شود. اگر فردی زودتر از شما درخواست دهد و دو سال بگذرد، شما بهطور قانونی مالکیت خود را از دست خواهید داد.
چه مزایایی با داشتن سند رسمی در معاملات ملکی به دست میآید؟
سند رسمی تضمینکننده مالکیت قانونی شماست و باعث اعتبار بیشتر در معاملات ملکی میشود. همچنین، با داشتن سند رسمی میتوانید از تسهیلات بانکی و امتیازات قانونی نیز بهرهمند شوید.
