مسکن بهعنوان یکی از بنیادیترین نیازهای بشر، در ایران همیشه موضوعی فراتر از یک کالای مصرفی بوده است. از نگاه بسیاری از مردم، خانه خریدن نه تنها تأمین سرپناه، بلکه نوعی سرمایهگذاری بلندمدت و تضمینی محسوب میشود. با این حال، سالهای اخیر نشان دادهاند که بازار مسکن پیچیدگیهایی فراتر از تصور دارد و عوامل متعددی میتوانند این بازار را به سمت رونق یا رکود هدایت کنند. حالا با نزدیک شدن به سال ۱۴۰۴، این پرسش مطرح است که مسیر حرکت قیمت مسکن به کدام سمت خواهد بود؟
در این میان، جامعه ایرانی با دو چالش عمده روبهرو است: از یک سو کاهش قدرت خرید خانوارها و از سوی دیگر افزایش تقاضا برای مسکن به دلیل رشد جمعیت و نیازهای نسل جوان. این دوگانگی، شرایطی را به وجود آورده که پیشبینی آینده قیمت مسکن به یکی از موضوعات پرمخاطب تبدیل شود.
در کنار این عوامل، تحولات جدید در شهرسازی و برنامههای دولت برای ایجاد شهرهای اقماری و مسکنهای ارزانقیمت نیز ممکن است روند قیمتها را تغییر دهد. اما آیا این اقدامات به تنهایی کافی خواهند بود؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند که عوامل بیرونی نظیر قیمت ارز، سیاستهای کلان اقتصادی و وضعیت روابط بینالمللی نیز تأثیر زیادی بر این بازار خواهند گذاشت.
این گزارش تلاش میکند تا با بررسی روندهای اقتصادی و اجتماعی، تصویری روشن از آنچه در سال ۱۴۰۴ ممکن است در انتظار بازار مسکن باشد ارائه کند. هدف این است که مخاطبان با دیدی وسیعتر و اطلاعاتی دقیقتر، بتوانند تصمیمات مالی و سرمایهگذاری خود را در این حوزه مدیریت کنند.
بررسی وضعیت مسکن در سالهای گذشته
بررسی روند تغییرات قیمت مسکن در ۳۰ سال گذشته نشان میدهد که این بازار از یک رشد ملایم در دهه ۱۳۷۰ به یک جهش قیمتی پرشتاب در سالهای اخیر رسیده است. از اولین دورههای رکورد 40 سال گذشته در بازار مسکن میتوان به سال 70 اشاره کرد بعدازآن یک رونق نسبی همراه با افزایش کم قیمت وجود داشته است سال 76 جهش قیمتی دیگر و ثبات نسبی تا سال 85 را در قیمت مسکن شاهد بودهایم.
در دهه ۱۳۸۰، افزایش قیمتها محسوستر شد، بهطوریکه تا سال ۱۳۸۵ قیمت مسکن به نزدیکی ۲ میلیون تومان رسید. این روند صعودی تا سال ۱۳۹۰ ادامه داشت و در این سال، میانگین قیمت هر مترمربع مسکن به حدود ۵ میلیون تومان رسید. اما نقطه عطف اصلی در دهه ۱۳۹۰ رخ داد؛ جایی که ابتدا در سال ۱۳۹۲ جهشی در بازار ایجاد شد و قیمتها به ۷ میلیون تومان نزدیک شد. در ادامه، روند صعودی با شیب ملایمتری ادامه یافت و در سال ۱۳۹۵ میانگین قیمت هر مترمربع از ۱۰ میلیون تومان عبور کرد.
با تشدید تحریمها در سالهای اخیر، بازار ارز و مسکن شاهد افزایش چشمگیری در قیمتها بود. این روند، بهویژه در سالهای منتهی به ۱۳۹۵، تحت تأثیر کاهش تورم دچار تغییراتی شد. بااینحال، بازار مسکن از مسیر صعودی خود خارج نشد و در بازه زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، هرچند با شیب ملایمتر، همچنان به رشد خود ادامه داد.
از سال ۱۳۹۷ به بعد، بازار مسکن با موج جدیدی از افزایش قیمتها روبهرو شد. در سال ۱۳۹۸، قیمتها به ۲۰ میلیون تومان نزدیک شد و این روند صعودی در سال ۱۴۰۰ با یک جهش شدید به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسید. افزایش قیمتها در این دوره تحت تأثیر تورم، کاهش ارزش پول ملی، رشد قیمت مصالح ساختمانی و عوامل اقتصادی مختلف بوده است.
نقش قیمت مصالح ساختمانی و مقاطع فولادی در قیمت نهایی مسکن
بازار مسکن ایران، بهعنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی، همواره تحت تأثیر عوامل متعددی قرار داشته است. در این میان، قیمت مصالح ساختمانی و مقاطع فولادی بهعنوان یکی از ارکان اصلی هزینههای ساختوساز، نقش تعیینکنندهای در شکلگیری قیمت نهایی مسکن ایفا میکند. در سالهای اخیر، نوسانات شدید در قیمت این مواد اولیه، چالشهای جدی را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده و روند ساختوساز را با دشواریهای فراوانی مواجه ساخته است.
قیمت مقاطع فولادی، از جمله تیرآهن، میلگرد و ورقهای فولادی، بهدلیل وابستگی به قیمت جهانی فولاد، نرخ ارز و شرایط تولید داخلی، با تغییرات قابلتوجهی همراه بوده است. افزایش قیمت این مواد نهتنها هزینههای ساخت را بهطور مستقیم بالا برده، بلکه باعث شده است تا بسیاری از پروژههای مسکنسازی با تأخیر یا حتی توقف مواجه شوند.
ازسوی دیگر، قیمت مصالح ساختمانی مانند سیمان، آجر، گچ و بتن نیز بهعنوان بخش دیگری از هزینههای ساخت، تأثیر غیرقابلانکاری بر قیمت مسکن دارد. افزایش هزینههای حملونقل، تحریمها، نوسانات نرخ ارز و مشکلات تأمین مواد اولیه، همگی دستبهدست هم دادهاند تا قیمت این مصالح را به سطحی برسانند که بسیاری از سازندگان را با چالشهای مالی مواجه کند. این افزایش هزینهها در نهایت به مصرفکننده نهایی، یعنی خریداران مسکن، منتقل میشود و باعث میشود تا دسترسی به مسکن برای اقشار متوسط و کمدرآمد دشوارتر شود.
در چنین شرایطی، مدیریت و کنترل قیمت مصالح ساختمانی و مقاطع فولادی میتواند بهعنوان یکی از راهکارهای کلیدی برای کاهش فشار بر بازار مسکن مطرح شود. ثبات در قیمت این مواد اولیه نهتنها به بهبود روند ساختوساز کمک میکند، بلکه میتواند زمینهساز کاهش قیمت نهایی مسکن و افزایش عرضه در بازار باشد. در غیر این صورت، ادامه روند فعلی میتواند به تشدید بحران مسکن و افزایش نابرابریها در دسترسی به این کالای اساسی منجر شود.
تحلیل قیمت میلگرد و تأثیر آن بر بازار مسکن
روند قیمت میلگرد، بهعنوان یکی از اصلیترین پایههای ساختمانسازی، در دو سال اخیر نوسانات قابلتوجهی را تجربه کرده است. این نوسانات نهتنها بر هزینههای ساختوساز تأثیر مستقیم گذاشته، بلکه بهطور غیرمستقیم بر قیمت نهایی مسکن نیز تأثیرگذار بوده است. در ابتدای سال 1401، قیمت میلگرد در محدوده نسبتاً پایدار 16 هزارتومان قرار داشت، اما در ادامه سال، کاهشی به حدود 14.5 هزارتومان را تجربه کرد. بااینحال، در اواخر سال ۱۴۰۱، روند قیمت صعودی شد و به محدوده 24.5 هزارتومان نزدیک گردید. این افزایش قیمت، ناشی از عوامل متعددی مانند نوسانات نرخ ارز و تغییرات در عرضه و تقاضا بود.
با ورود به سال ۱۴۰۲، قیمت میلگرد جهش قابلتوجهی را تجربه کرد و به 25 هزارتومان رسید. این افزایش ناگهانی، تحت تأثیر سیاستهای کلان اقتصادی و تحولات بازار ارز رخ داد. در طول سال ۱۴۰۲، قیمت میلگرد در محدوده 25 تا 27 هزارتومان تثبیت شد، اما در اواخر سال و اوایل سال ۱۴۰۳، روند صعودی ادامه یافت و قیمت به مرز 27 هزارتومان رسید. در نیمه دوم سال ۱۴۰۳، این روند افزایشی با شیب ملایم تداوم پیدا کرد و در بهمنماه، قیمت روز میلگرد به 30 هزارتومان نزدیک شد. این افزایش قیمت، ناشی از عوامل متعددی مانند افزایش هزینههای تولید، رشد تقاضای داخلی و نوسانات بازار ارز بوده است.
دلایل مختلفی باعث نوسان در قیمت میلگرد میشود، میلگرد یا بهطور دقیقتر میلگرد تقویتی یک نوع پروفیل است که به دلیل حجم مصرف بالا در صنایع مختلف از جمله ساختمانسازی محبوب است، تغییر ناگهانی قیمت مواد اولیه، عوامل کلان اقتصادی، تقاضای فصلی و… تاثیر مستقیم بر قیمت میلگرد دارد. میلگرد فولادی است که به شکل میله یا مش است و یکی از دلایل مصرف میلگردهای فولادی، بهبود مقاومت کششی بتن است.
قیمت میلگرد تأثیر مستقیمی بر هزینههای ساختوساز دارد. افزایش قیمت این محصول، هزینههای کلی پروژههای مسکنسازی را بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد. این افزایش هزینهها بهطور مستقیم به قیمت نهایی مسکن منتقل میشود، چراکه سازندگان برای جبران هزینههای بالاتر، ناچار به افزایش قیمت واحدهای مسکونی هستند.
باتوجهبه روند صعودی قیمت میلگرد در دو سال اخیر و تأثیر آن بر هزینههای ساختوساز، میتوان انتظار داشت که در صورت تداوم این روند، قیمت مسکن نیز تحت تأثیر قرار گیرد.
قیمت تیرآهن در 1404؛ افزایش هزینه های ساخت یا تعدیل قیمت در بازار فولاد؟
سال ۱۴۰۴ را میتوان نقطه عطفی در بازار فولاد ایران دانست، جایی که متغیرهای متعددی از جمله سیاستهای صنعتی، نوسانات نرخ ارز و تأمین مواد اولیه، نقش کلیدی در تعیین قیمت روز تیرآهن خواهند داشت. بررسی روندهای پیشین و شاخصهای کلان اقتصادی، نشان از بازاری دارد که میان دو سناریوی متضاد حرکت خواهد کرد: افزایش هزینههای تولید و احتمال اصلاحات قیمتی. اما کدامیک از این دو مسیر بر بازار مسلط خواهد شد؟
افزایش هزینه های تولید و فشار بر قیمت تیرآهن
روند صعودی قیمت انرژی، افزایش هزینه حملونقل و بالا رفتن هزینه دستمزدها، نقش مستقیمی در افزایش هزینه تولید تیرآهن خواهد داشت. باتوجهبه اینکه نرخ بهرهوری در صنعت فولاد ایران در قیاس با استانداردهای جهانی پایینتر است، هرگونه افزایش در هزینههای جانبی بهسرعت در قیمت تیرآهن تأثیر خواهد گذاشت. همچنین کمبود قراضه داخلی و وابستگی به واردات آهن اسفنجی، ریسک افزایش قیمت تیرآهن را تقویت میکند.
سناریوی اصلاحات قیمتی و متعادلسازی بازار تیرآهن
در مقابل، چنانچه دولت سیاستهای تنظیم بازار و حمایت از تولیدکنندگان را در پیش بگیرد، احتمال کنترل قیمت تیرآهن وجود دارد. عرضه گستردهتر فولادسازان در بورس کالا و کاهش التهابات ناشی از سفتهبازی در بازار، میتواند عاملی برای مهار رشد قیمت این محصول باشد.
درصورتیکه سیاستهای اقتصادی بهسمت تقویت ارزش پول ملی حرکت کند و بازار ارز ثبات بیشتری را تجربه کند، هزینه واردات مواد اولیه کاهشیافته و فشارهای تورمی بر قیمت این مقطع فولادی کاهش خواهد یافت. این امر میتواند به تعدیل قیمت تیرآهن (https://ahanonline.com/product-category/تیرآهن-و-هاش/تیرآهن/) در بازار فولاد منجر شود و شرایط را برای خریداران و مصرفکنندگان بهبود بخشد.
قیمت تیرآهن، که از محصولات بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف کشور است و به دو شکل l و H در کارخانه های فولادی کشور تولید و در بازار عرضه میشود؛ متاثر از شرایط گوناگون موجود در بازار آهن و فولاد، دچار نوسان میگردد. آگاهی از تغییرات قیمت روز تیرآهن که در سایزهای متنوع 12 تا 60 و طبق استانداردهای جهانی IPE، IPB، IPN تولید میشود، به پیمانکاران و خریداران این محصول کمک میکند تا با دانش بیشتر برای بودجه پروژههای عمرانی خود تصمیمگیری کنند.
سیاست های دولت و تاثیر آن بر بازار مسکن
یکی از چالشهای همیشگی بازار مسکن در ایران، عدم تعادل میان عرضه و تقاضاست. در سالهای اخیر، افزایش هزینههای ساختوساز، نوسانات قیمت زمین و سیاستهای نامناسب دولتی، منجربه کاهش عرضه واحدهای مسکونی شده است. ازسویدیگر، تقاضای سرمایهای برای خرید مسکن بهعنوان یک دارایی امن، رشد فزایندهای داشته که فشار بیشتری بر قیمتها وارد کرده است.
دولت میتواند از طریق سیاستهای تشویقی، نظیر اعطای زمین ارزانقیمت به انبوهسازان، کاهش مالیات بر ساخت و ارائه وامهای کمبهره برای ساخت مسکن، به تقویت عرضه کمک کند. در کنار آن، مدیریت تقاضا از طریق اعمال محدودیتهایی بر خریدهای سوداگرانه و ایجاد شفافیت در بازار، میتواند تعادل بیشتری در این حوزه ایجاد کند.
وامهای مسکن یکی از ابزارهای کلیدی دولت برای تسهیل خرید خانه توسط مردم محسوب میشود. بااینحال، اثربخشی این تسهیلات به متغیرهای مختلفی همچون نرخ سود، میزان پوششدهی هزینههای خرید و بازپرداخت بلندمدت بستگی دارد. تجربه نشان داده است که افزایش سقف تسهیلات بدون کنترل مناسب بر عرضه و نظارت بر بازار، میتواند منجر به تورم در قیمت مسکن شود و در نهایت قدرت خرید واقعی مردم را کاهش دهد. در این میان، سیاستهای بانک مرکزی و سیستم بانکی در تأمین نقدینگی مناسب، از اهمیت ویژهای برخوردارند.
توصیه هایی به خریدارن و سرمایه گذاران برای خرید مسکن در سال 1404
پیشبینی آینده بازار مسکن همواره یکی از چالشبرانگیزترین موضوعات برای تحلیلگران، سرمایهگذاران و حتی افراد عادی بوده است. باوجود تحلیلهای متنوع و گاه متضاد از جنبههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، نمیتوان بهطورقطع گفت کدام سناریو محقق خواهد شد. اما با نگاهی به گذشته این بازار و شرایط فعلی حاکم بر آن، میتوان مسیر احتمالی قیمتها را تا حدی ترسیم کرد.
باتوجهبه شرایط فعلی و احتمالات آینده، بازار مسکن همچنان یکی از جذابترین گزینهها برای سرمایهگذاری به شمار میرود. اما موفقیت در این بازار نیازمند تحلیل دقیق، شناخت کافی از قوانین و روندها و انتخاب هوشمندانه موقعیتهای جغرافیایی است. در نهایت، سرمایهگذاری در مسکن نه تنها یک تصمیم مالی، بلکه یک استراتژی بلندمدت است که میتواند در صورت اجرای درست، به یکی از بهترین گزینهها برای حفظ و افزایش ارزش داراییها تبدیل شود.
آیا سال 1404 سال گرانی یا ثبات در بازار مسکن خواهد بود؟
باتوجهبه بررسی روند گذشته بازار مسکن و تحلیل عوامل مؤثر بر قیمتها، میتوان گفت که سال 1404 همچنان سالی پرابهام برای این بازار خواهد بود. مهمترین متغیرهایی که بر آینده مسکن تأثیر خواهند گذاشت، شامل نرخ ارز، سیاستهای اقتصادی دولت، قیمت مصالح ساختمانی و شرایط عرضه و تقاضا هستند.
روند افزایشی قیمت مقاطع فولادی، از جمله میلگرد و تیرآهن، همچنان ادامه دارد و این موضوع به طور مستقیم هزینههای ساختوساز را افزایش میدهد. نوسانات نرخ ارز نیز بر قیمت تمامشده مسکن تأثیر گذاشته و همراه با تقاضای سفتهبازانه، قدرت خرید مردم را کاهش داده است. در نتیجه، عرضه مسکن کمتر شده و قیمتها همچنان در مسیر صعودی قرار دارند.
سیاستهای اقتصادی و مالی دولت، از جمله نرخ سود تسهیلات بانکی و میزان حمایت از ساختوساز، که میتواند بر روند قیمتگذاری تأثیرگذار باشد.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص قیمت آهن آلات میتوانید به وب سایت آهن آنلاین مراجعه کنید.
https://ahanonline.com
آدرس: تهران، ستارخان، خیابان حبیب الله، نبش بن بست بنفشه.پ۱۱۴
شماره تماس: 021-54712
ایمیل: info@ahanonline.com