در چه شرایطی قرارداد ملک شامل خیار غبن می‌شود

غبن در لغت به معنای رساندن زیان به دیگری است. در اصطلاحات حقوقی عبارت است از زياني که در اثر عدم تعادل بين عوض معامله و ارزشي که مورد معامله واقعاً دارا بوده به ميزان فاحش به طرف معامله يعني مغبون وارد شده است. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاح در قانون ملکی تا پایان این مطلب با دلتا مگ همراه باشید.

شرایط تعلق گرفتن خیار غبن

خیار غبن در معاملاتی وجود دارد که متقابل باشد. معاملات ملکی از این دسته معاملات می‌باشد. خیار غبن در معامله درباره شخصی اجرا می‌شود که فریب خورده یا ضرر زیادی متحمل شده. مثلاً فروشنده از قیمت واقعی ملک آگاه نبوده و آن را به قیمتی پایین تر از قیمت واقعی فروخته است. همیشه در معاملات ملکی تا حدودی اختلاف قیمت وجود دارد . به دلیل آنکه هریک از طرفین به دنبال نفع خود هستند. چنانچه این اختلاف قیمت از نظر قانونی قابل چشم پوشی باشد خیار عبن به آن تعلق نمی‌گیرد. در صورتی که اختلاف قیمت غیر قابل چشم پوشی باشد هریک از طرفین می‌توانند معامله را فسخ کنند.

• شخص در صورتی می‌تواند معامله را فسخ کند که فریب خوردن آن اثبات شود. علاوه بر آن شخص فریب خورده در صورتی خیار فسخ دارد که در هنگام معامله نسبت به ارزش ملک مطلع نبوده باشد.
• در صورتی که فریب خوردن یکی از طرفین اثبات شده باشد و طرف دیگر تفاوت قیمت را بپردازد. در این شرایط شخص فریب خورده همچنان خیار غبن به آن تعلق می‌گیرد. الا در صورتی که خود به پرداخت این تفاوت قیمت راضی باشد.
• خيار غبن مختص عقد بيع نیست و در سایر عقود معين نيز می تواند وجود داشته باشد. مثلاً اگر ملکی اجاره داده شود و ارزش مورد اجاره با اجاره‌بها سازگاری نداشته باشد، خیار غبن وجود دارد.

شرایط فسخ خیار غبن

اگر با وجود دو عبارت «اسقاط کافه خیارات، ولو خیار غبن فاحش» متن قراردادی را امضا کنید دیگر اختیاری در فسخ معامله حتی با وجود ضرر زیاد را نخواهید داشت. در متن مبایعه‌نامه‌های رسمی خیار غبن حذف شده است. چنانچه نمی‌خواهید حق فسخ در معامله را از خود بگیرید باید خواهان حذف این مفاد قرارداد باشید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی و معاملاتی در زمینه املاک، مطلب “بررسی انواع قراردادهای ملکی“را مطالعه کنید.