نکات حقوقی فروش مال مشاع

برای فروش مال مشاع باید ابتدا به تقسیم آن مبادرت کرد. در برخی موارد ممکن است این مال قابل تقسیم نباشد و شرکا هم راضی به فروش مال نباشند. در این صورت ممکن است مشکلات حقوقی ایجاد شود. در ادامه «مجله ملکی دلتا» شما را با قواعد مربوط به فروش مال مشاع آشنا خواهد کرد.

اشاعه ممکن است به صورت ارادی با خواست طرفین و در قالب قرارداد و یا به صورت غیرارادی و قهری از طریق مواردی مانند ارث ایجاد شود.

بر طبق قانون مدنی، دخل و تصرف در مال مشاع منوط به اجازه و رضایت همه شرکا است. درنتیجه هر معامله‌ای تا قبل از تقسیم مال یا کسب رضایت همه مالکین، معامله فضولی خواهد بود.

برای فروش مال مشاع در اولین قدم باید توسط شرکا برای افراز و تقسیم مال درخواست داده شود. درصورتیکه با نظر کارشناس مال قابلیت تقسیم نداشته باشد، گواهی عدم افراز صادر می‌شود و مالکین می‌توانند به واسطه دادگاه مال مشاع را بفروشند.

لازم به ذکر است که درخواست فروش ملکی که در رهن است، قابل قبول نیست. پس از دستور فروش، ملک مشاع در بخش اجرای احکام توسط کارشناس قیمت‌گذاری می‌شود و در صورتی‌که شرکا به قیمت تعیین شده اعتراض نداشته باشند آگهی مزایده منتشر می‌شود و مبلغ حاصل از فروش میان مالکان تقسیم می‌شود.

فروش مال مشاع بدون رضایت و اجازه شریک

در صورتی‌که هر یک از شرکا به فروش مال مشاع مبادرت کند، معامله صورت گرفته نسبت به سهم او صحیح و نسبت به سهم سایر شرکا فضولی است.

اگر شریکی سهم خود را بفروشد، برای سایر شرکا امکان ابطال معامله وجود ندارد و آن‌ها می‌توانند از حق شفعه خود استفاده کنند. اما اگر مال مشاعی قابل افراز و تقسیم بوده باشد و با این حال یکی از شرکا آن را فروخته باشد، می‌توان برای ابطال فروش مال مشاع درخواست داد.

در برخی موارد ممکن است شرکا بعد از اینکه مال مشاع را با تراضی میان یکدیگر تقسیم کردند، از نتیجه کار ناراضی و خواهان بازگشت به وضعیت مشاع باشند. در چنین حالتی در صورت توافق همه شرکا، امکان ابطال تقسیم‌نامه وجود دارد که موجب باطل شدن سند مالکیت صادر شده برای هر کدام از مالکان خواهد شد.

در خصوص هزینه ابطال تقسیم مال مشاع لازم به ذکر است که ابطال تقسیم مال مشاع یک دعوای مالی است و هزینه آن بر اساس تعرفه دعاوی مالی تعیین می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: مطلب «نکات حقوقی برای نوشتن چک اجاره خانه» از مجله ملکی دلتا بخوانید.